Żylaki to problem, którego nie powinniśmy lekceważyć, gdyż jest związany z chorobami układu krążenia. Przyczyn pojawienia się widocznych żył jest wiele i choć nie można ich całkowicie wyleczyć, to istnieje duża szansa na ich złagodzenie. W dzisiejszym artykule dowiesz się wszystkiego, co dotyczy żylaków nóg, poznasz sposoby leczenia i metody domowe, dzięki którym możesz ograniczyć ryzyko ich pojawienia się. Skorzystaj z naszego poradnika i zadbaj o swoje zdrowie już dziś!
Co to żylaki kończyn dolnych?
Żylaki kończyn dolnych to poważny problem zdrowotny dotykający kobiet i mężczyzn w różnym wieku. Są klinicznym objawem przewlekłej choroby żylnej, która związana jest z niewydolnością naczyń krwionośnych. Jak wyglądają żylaki? Mają krętą, wydłużoną i rozszerzoną postać niebieskich żył, które można dostrzec w okolicy kończyn dolnych. Sam mechanizm ich powstawania nie jest do końca znany.
Jak powstają żylaki?
Wiele osób zastanawia się, jak powstają żylaki. Wszystko rozpoczyna się od upośledzenia mechanizmu związanego z prawidłowym przepływem krwi przez uszkodzenia zastawek bądź zbyt małej aktywności fizycznej. W efekcie dochodzi do podwyższenia ciśnienia w układzie żylnym, przez co krew zalegająca w żyłach kończyn dolnych doprowadza do ich nadmiernego poszerzenia, pogrubienia i skręcenia, co widoczne jest w postaci uwypuklonych, niebieskich linii biegnących w różnych kierunkach.
Dlaczego żylaki dotyczą przede wszystkim kończyn dolnych? Głównie ze względu na fakt, że przetransportowanie krwi ze stóp w kierunku serca odbywa się wbrew działaniu siły grawitacyjnej, przez co proces ten wymaga znacznie większej energii niż w innych partiach ciała. Z tego względu problem dotyczy głównie żył powierzchownych, a znacznie rzadziej głębokich. Jednak zawsze skazują na mniej lub bardziej poważne problem układu żylnego.
Warto wiedzieć, że początkowo żylaki przyjmują postać drobnych zmian podskórnych w obrębie naczyń krwionośnych, które są dla większości osób po prostu defektem kosmetycznym. Jednak brak leczenia może z czasem prowadzić do nasilenia się objawów i uwidocznienia żylaków, dlatego każdy stan zdrowia warto skonsultować z lekarzem.
Rodzaje żylaków nóg i przyczyny powstawania
Żylaki ze względu na przyczynę powstania dzielą się na:
- Pierwotne – dotyczą ponad 90% pacjentów i powstają na skutek zaburzeń ścian naczyń, niewystarczającej ilości zastawek, wielogodzinnego stania na nogach bądź częstego dźwigania ciężkich przedmiotów. Mogą także pojawić się ze względu na palenie papierosów, spożywanie nadmiernej ilości alkoholu, w trakcie ciąży czy w przypadku diety ubogiej w błonnik i cenne witaminy. Problem często dotyka osób otyłych oraz kobiet przyjmujących tabletki antykoncepcyjne.
- Wtórne – powstają w przypadku zakrzepicy i niewydolności żył głębokich, w wyniku której większa ilość krwi jest kierowana do układu powierzchniowego, przez co staje się on nadmiernie przeciążony. Wtórne żylaki często pojawiają się także po urazach lub gdy dochodzi do stanów zapalnych żył powierzchownych.
- O rzadkiej etiologii – najczęściej pojawiają się wśród osób z wadami wrodzonymi i występują najrzadziej ze wszystkich rodzajów żylaków kończyn dolnych.
Żylaki nóg – przyczyny
Żylaki kończyn dolnych zwykle pojawiają się u osób obciążonych genetycznie. Zatem jeśli problem dotknął rodziców czy dziadków, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że będą się z nim zmagać kolejne pokolenia. Ponadto powstawaniu żylaków sprzyja:
- wiek,
- spożywanie nadmiernej ilości alkoholu,
- palenie papierosów,
- mała aktywność fizyczna,
- przebycie zakrzepicy naczyń żylnych,
- długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej,
- prowadzenie siedzącego trybu życia,
- otyłość i nadwaga,
- niewłaściwa dieta, uboga w błonnik i witaminy,
- zażywanie tabletek antykoncepcyjnych.
Żylaki kończyn dolnych – objawy
Warto wiedzieć, jakie są objawy żylaków, co pozwoli reagować w razie pojawienia się niepokojących symptomów. Wśród nich można wymienić:
- uczucie ciężkości nóg,
- skurcze łydek,
- ból kończyn dolnych,
- obrzęk w okolicy kostek,
- wyczuwalne stwardnienia tłuszczowe,
- przebarwienia skórne w brązowym odcieniu,
- odczuwanie pieczenia skóry,
- zespół niespokojnych nóg,
- swędzenie i mrowienie kończyn dolnych,
- poszerzone naczynka zwane teleangiektazjami,
- niebiesko zabarwione linie wskazujące na poszerzone naczynia żylne.
Żylaki kończyn dolnych – jakie mogą być powikłania?
Wśród powikłań nieleczonych żylaków kończyn dolnych można wymienić:
- krwawienie z żylaków,
- trudno gojące się owrzodzenie,
- zakrzepowe zapalenie żył głębokich bądź powierzchownych,
- zakrzepica żylna,
- zespół pozakrzepowy,
- zator tętnicy płucnej,
- niewydolność układu krążenia.
Jak widać, powikłania żylaków kończyn dolnych mogą być bardzo poważne, dlatego tak istotna jest konsultacja stanu zdrowia z lekarzem specjalistą, który po przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem i zdiagnozowaniu problemu wprowadzi skuteczne leczenie. W łagodnych przypadkach może być zalecana wyłącznie zmiana diety i trybu życia, a w bardzo poważnych przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego.
Jak wygląda diagnostyka żylaków kończyn dolnych?
W celu zdiagnozowania problemu związanego z żylakami kończyn dolnych najczęściej wykonuje się badanie USG. Dzięki niemu można kontrolować przepływ krwi czy ocenić stan naczyń żylnych. W gabinetach lekarskich często wykonuje się także flebografię, które w przeciwieństwie do badania ultrasonograficznego jest inwazyjne, dlatego znacznie rzadziej stosowane. Jego celem jest określenie poziomu drożności żył czy też ich niewydolności.
Czy żylaki bolą?
Żylaki mogą powodować nie tylko uczucie ciężkości, ale również ból, który znacznie utrudnia chodzenie i całkowicie obniża komfort życia codziennego. Sytuacja ta najczęściej występuje w przypadku pojawienia się stanu zapalnego w okolicy żylaków, które stają się bolesne i twarde. W takich sytuacjach głównym zaleceniem jest wykonanie badania USG zleconego przez specjalistę. Gdy leczenie farmakologiczne nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, zwykle pacjent skierowany zostanie na zabieg chirurgiczny usuwania żylaków.
Żylaki kończyn dolnych – do jakiego specjalisty się wybrać?
Gdy zauważymy niepokojące sygnały, które mogą świadczyć o pojawieniu się żylaków kończyn dolnych, warto udać się do flebologa. Jest to specjalista, który zajmuje się chorobami związanymi z układem żylnym i wszelkimi nieprawidłowościami w nim zachodzącymi. Obecnie żylaki to bardzo powszechny problem wielu ludzi, szczególnie dotyczący osób starszych.
Żylaki występują u ponad 40% kobiet i 30% mężczyzn, którzy ukończyli 60. rok życia, co wynika z przeprowadzonych badań i statystyk. Oczywiście to wcale nie oznacza, że młodsi ludzie nie mogą mieć problemów z żylakami, gdyż sam wiek nie ma tu większego znaczenia. Nawet osoby w młodym wieku są narażone na ten problem zdrowotny i warto mieć tego świadomość.
Leczenie żylaków – jakie metody są najskuteczniejsze?
Istnieje kilka metod leczenia żylaków, a o wyborze konkretnej decyduje lekarz. Nie należy działać na własną rękę i opierać się na samodzielnie postawionych diagnozach, tylko zastosować się do zaleceń specjalisty, Najczęściej dotyczą one wykorzystania metod uciskowych (kompresjoterapii), które są częścią terapii zachowawczej. W tym celu stosuje się specjalne pończochy uciskowe, najczęściej u osób prowadzących mało aktywny tryb życia i pracujących w pozycji wymagającej wielogodzinnego stania lub siedzenia. Jest to rozwiązanie profilaktyczne, a także zalecane również po operacjach żylaków.
Żylaki można również leczyć za pomocą skleroterapii, która polega na ostrzykiwaniu żył płynnym środkiem obliterującym. Środek chemiczny przenika do naczynia, co powoduje kontrolowany stan zapalny w wyniku uszkodzenia ściany żył. W efekcie dochodzi do zamknięcia poszerzonych naczyń krwionośnych. Metoda ta jest małoinwazyjna i bardzo skuteczna. Kolejną metodą leczenia jest flebektomia, która polega na usunięciu niewydolnej żyły, a także laseroterapia. Jej celem jest obkurczenie żyły i jej skuteczne zamknięcie.
Żylaki nóg – leki, które są najczęściej stosowane
Na żylaki nóg bardzo często są stosowane leki w różnej postaci. Wśród nich można wymienić maści, żele, tabletki, a nawet niektóre zioła, które skutecznie poprawiają krążenie, zmniejszają opuchliznę i wzmacniają naczynia krwionośne. Żele przeznaczone do smarowania najczęściej zawierają wyciąg z ruszczyka i z nasion kasztanowca, który działa przeciwobrzękowo. Ponadto nierzadko stosuje się leki z diosminą, hesperydyną, dobesylanem wapnia, trokserutyną, escyną i heparyną, które przyspieszają wchłanianie krwiaków, poprawiają mikrokrążenie, łagodzą ból i odczuwany dyskomfort, a nawet mogą chronić przed powstawaniem żylaków. Przy obrzękach sprawdzą się także zioła, wśród których można wymienić nagietka, arnikę czy oczar.
Bardzo często w farmakoterapii żylaków podaje się bioflawonoidy, których zadaniem jest łagodzenie obrzęków i bólu w kończynach dolnych. Środki tego rodzaju uszczelniają, wzmacniają i uelastyczniają naczynia krwionośne, co znacznie pomaga w leczeniu żylaków.
Domowe metody zapobiegania i leczenia żylaków
Warto działać prewencyjnie, szczególnie w przypadku, gdy jesteśmy obciążeni genetycznie ryzykiem powstania żylaków. Najlepiej zmienić tryb życia, wprowadzić różnego rodzaju aktywności na co dzień, jednocześnie unikając intensywnych ćwiczeń siłowych, które mogą mocno obciążać lub pogorszyć stan kończyn dolnych. Warto wykonywać regularne masaże nóg, leżeć ze stopami uniesionymi ku górze, unikać noszenia butów na wysokim obcasie czy też bardzo obcisłych spodni, a także gorących kąpieli. Zaleca się ograniczenie korzystania z sauny i solarium oraz wprowadzenie zmian w diecie. Warto urozmaicić codzienne posiłki o warzywa i owoce, które zawierają cenne witaminy.
FAQ:
- Czym są żylaki kończyn dolnych?
Żylaki kończyn dolnych mają postać rozszerzonych, pogrubionych i skręconych żył w niebieskim kolorze, które można zauważyć gołym okiem na nogach. Patologiczne odcinki żył powierzchownych są zwykle wyczuwalne pod skórą przy dotyku. Powstają w wyniku przewlekłej choroby żylnej i niewydolności układu krążenia.
- Jakie są objawy żylaków?
Żylaki objawiają się najczęściej uczuciem ciężkości nóg, skurczem łydek, bólem w okolicy kończyn dolnych, szczególnie kostek, czy też pieczeniem skóry. Ponadto symptomem może być także zespół niespokojnych nóg, widoczne gołym okiem popękane naczynka i niebiesko zabarwione linie wskazujące na poszerzone żyły, a także wyczuwalne stwardnienia tłuszczowe.
- Leki na żylaki kończyn dolnych – jakie są najskuteczniejsze?
Leki na żylaki kończyn dolnych, które należą do najskuteczniejszych, zawierają w swoim składzie wyciąg z ruszczyka i nasion kasztanowca, diosminę, hesperydynę, dobesylan wapnia, trokserutynę, escynę i heparynę. Występują w postaci tabletek, maści i żeli – część z nich dostępna jest na receptę.