Problemy z kręgosłupem dotyczą nawet 80% naszej populacji. Siedzący tryb życia, brak aktywności fizycznej, a także nieprawidłowa postawa – nic dziwnego, że nasz kręgosłup w wielu przypadkach nie jest w stanie wytrzymać takiego obciążenia. Szczególnie częstym problemem jest zespół korzeniowy, czyli tak zwane „korzonki”. Dolegliwości związane z tym schorzeniem mogą być naprawdę uciążliwe i w wielu przypadkach całkowicie uniemożliwiać codzienne funkcjonowanie. Ból korzeniowy może atakować w nagłych momentach i trudno mu zapobiec. Czy takie dolegliwości w obrębie kręgosłupa można w jakiś sposób wyeliminować? Zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem.
Czym właściwie jest zespół korzeniowy?
Jako zespół korzeniowy określa się grupę objawów, na które bezpośredni wpływ ma korzeń nerwowy. Objawy neurologiczne pojawiają się na skutek stanu zapalnego w kręgosłupie, urazu bądź ucisku korzeni nerwowych, które wychodzą z kanału kręgowego.
Zaburzenia czucia, czyli co wpływa na zespół korzeniowy?
Występowanie zespołów korzeniowych jest ogromnym problemem społeczeństwa. Objawy bólowe dotyczą przede wszystkim osób prowadzących siedzący tryb życia, a także brak aktywności fizycznej. Bezpośrednią przyczyną zespołu korzeniowego jest także nadwaga, która prowadzi do powstawania zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa. Nadmierny ciężar ciała sprawia, że w kręgosłupie zmniejszają się otwory międzykręgowe. Są one wówczas zbyt ciasne na to, by korzeń nerwowy mógł prawidłowo przebiegać. W takiej sytuacji pojawia się ucisk i ból promieniujący także na inne strony; możliwe są także inne objawy, jak na przykład zaburzenia czucia bądź drętwienie całych kończyn.
Objawy neurologiczne mają to do siebie, że pojawiają się nagle. Korzenie nerwowe mogą również ulec „przewianiu”. Miejscowe działanie zimna sprawia, że pojawiają się przykurcze mięśni posturalnych. Sytuacja taka daje dokładnie takie same objawy neurologiczne, co kliniczny obraz zespołów korzeniowych. Warto od razu dodać, że dolegliwości mogą dotyczyć praktycznie każdej części ciała: ramienia, palca wskazującego, kostki bocznej, elementów w odcinku piersiowym czy odcinku szyjnym, a także dystalnych części kończyn.
Ból promieniuje? Poznaj rodzaj ataku korzeniowego
Zespół korzeniowy może dotyczyć różnych miejsc. Często zdarza się, że ból promieniuje na nerwy kończyny górnej czy pojawia się również w odcinku lędźwiowo krzyżowym. Jakie rodzaje zespołów korzeniowych możemy wyróżnić?
Rwa kulszowa
To ból promieniujący w odcinku lędźwiowym, który może promieniować aż do pośladka. Zarówno splot lędźwiowo krzyżowy, jak i mięśnie pośladkowe spinają się, powodując silny ból. Zespół korzeniowy kręgosłupa lędźwiowego to również takie objawy, jak niedowład, parestezje oraz osłabienie czucia powierzchownego. Dolegliwości mogą być tak silne, że uniemożliwiają poruszanie się czy przyjmowanie niektórych pozycji.
Rwa ramienia
Ból pojawia się w okolicach, w których odchodzą nerwy kończyny górnej. Dolegliwości związane z korzeniami nerwowymi mogą promieniować aż do samego końca ręki. Zdarza się również, że po stronie promieniowej przedramienia odczuwalne jest mrowienie lub drętwienie; czasami dochodzi do pełnych niedowładów oraz przykurczów mięśni, które mogą być naprawdę dokuczliwe. Osłabienie mięśni może sprawić, że trudno będzie korzystać z ręki w najbliższej lokalizacji korzenia. W wielu przypadkach ból promieniuje i pojawia się na przykład w odcinku szyjnym kręgosłupa.
Rwa udowa
Rwa udowa – zaburzenia czucia związane z udem pojawiają się najczęściej w odcinku lędźwiowym i krzyżowym. Stamtąd ból promieniuje na całą kończynę dolną, dając dokuczliwe objawy nawet w tylno bocznej powierzchni uda. Ucisk w wielu przypadkach uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Pojawia się niedowład, brak czucia oraz przykurcze. Osłabieniu ulegają mięśnie pośladkowe, co może mieć niekorzystny wpływ na poruszanie się.
Przyczyny zespołów korzeniowych
Czy powstawanie zespołów korzeniowych jest w jakiś sposób uwarunkowane? Osłabienie mięśni oraz inne dolegliwości związane z tym schorzeniem mogą pojawiać się między innymi na skutek wychłodzenia któregoś z odcinków kręgosłupa. Pojawia się wówczas nieprzyjemne czucie powierzchowne, którego trudno się pozbyć.
Zespoły korzeniowe mogą również uaktywnić się poprzez uszkodzenie krążka międzykręgowego w odcinku kręgosłupa. Powoduje to ucisk na korzenie nerwowe, przez co pojawiają się charakterystyczne objawy.
Osłabienie czucia powierzchownego jest skutkiem niedostosowanych ćwiczeń fizycznych oraz braku rozgrzewki. Zbyt intensywne ćwiczenia mogą doprowadzić do uszkodzenia mięśni w obrębie kręgosłupa bądź więzadeł stawowych.
Problemów z nerwami korzeniowymi możemy upatrywać również w zmianach zwyrodnieniowych kręgosłupa. Korzenie nerwowe pojawiają się również w przypadku miejscowych stanów zapalnych, chorób zakaźnych czy niewielkiej aktywności fizycznej. Bezpośredni wpływ na takie dolegliwości mają też nadwaga, otyłość oraz zespoły posturalne.
Osłabienie mięśni czy mrowienie dłoni – jakie są objawy zespołu korzeniowego?
Korzenie nerwowe mogą dawać wiele różnych dolegliwości. Ból promieniujący może rozlać się praktycznie na całe ciało, czemu towarzyszyć będą rozmaite objawy. O zespole korzeniowym możemy mówić wtedy, gdy u pacjenta pojawia się:
- okresowy ból kręgosłupa, który promieniuje do kończyny górnej bądź dolnej,
- ból występujący po jednej stronie, który ma charakter asymetryczny,
- drętwienie, parestezja oraz zaburzenia czucia w kończynach,
- ograniczenie ruchomości kręgosłupa,
- problemy z chodzeniem,
- osłabienie odruchów,
- silne napięcie mięśni oraz ich przykurcze,
- bóle mięśniowo-stawowe, które współistnieją z objawami przeziębienia,
- kompensacyjne przyjęcie pozycji ciała, które ma niewiele wspólnego z wygodą.
Warto jeszcze raz podkreślić, że przeczulica skórna czy inne objawy mogą być związane także z wychłodzeniem organizmu bądź jego przeciążeniem. Nie należy zatem samodzielnie się leczyć, przyjmując na przykład zbyt duże ilości leków przeciwbólowych. Zespół korzeniowy powinien być leczony w odpowiedni sposób, o czym jednak musi zadecydować specjalista. Z pewnością dobierze on odpowiednie tabletki na ból korzonkowy na receptę, które przynoszą szybką ulgę. Wizyta u lekarza to również możliwość znalezienie innych rozwiązań mających na celu szybkie wyeliminowanie niepożądanych stanów bólowych.
Leczenie zespołu korzeniowego
Korzenie nerwowe dają dość charakterystyczne objawy. Jeśli zauważymy u siebie podobne dolegliwości, to wizyta u lekarza będzie niezbędna! Specjalista przeprowadzi z pacjentem wywiad oraz dokona analizy objawów klinicznych, dzięki czemu możliwe będzie zdiagnozowanie konkretnego schorzenia.
Jakie badania pomogą sprawdzić, czy dolega nam zespół korzeniowy? Najczęściej wykonuje się rezonans magnetyczny. Jego wyniki pozwolą sprawdzić, czy w obrębie dysku oraz korzeni nerwowych zaszły jakieś znaczące zmiany. Diagnoza pozwoli na dobranie odpowiednich leków na receptę, których cykliczne stosowanie może pomóc w uporaniu się z uciążliwymi dolegliwościami. W farmakoterapii kluczowe znaczenie ma dawkowanie leków; powinno ono być zawsze zgodne ze wskazówkami, których udzielił nam specjalista.
Ćwiczenia na kręgosłup
Zespoły korzeniowe leczy się przede wszystkim poprzez odciążenie kręgosłupa. W niektórych przypadkach niezbędna jest także farmakoterapia, które pozwala zmniejszyć napięcie mięśniowe oraz dolegliwości bólowe. Jeśli cierpimy na zespół korzeniowy szyjny, dobrze byłoby nosić dedykowany kołnierz. Ulgę może przynieść także fizjoterapia. Terapeuta manualny może wykorzystywać różne metody na to, by zniwelować ból. Stosuje się okłady ciepłe, zimne, elektroterapię, magnetoterapię, a także masaż. Szczególnie ważne są jednak ćwiczenia – odpowiadają one za wzmocnienie całego szkieletu mięśniowo-kostnego. W niektórych przypadkach konieczne może być leczenie operacyjne.
Zespół korzeniowy – zapobieganie
Stosowanie profilaktyki może sprawić, że dolegliwości związane z kręgosłupem zupełnie nas ominą. W jaki sposób zmniejszyć ryzyko wystąpienia zespołu korzeniowego? Wystarczy przestrzegać takich zasad, jak:
- wprowadzenie do aktywności fizycznej ćwiczeń mięśni głębokich brzucha, które są największym stabilizatorem odcinka lędźwiowego,
- utrzymywanie poziomu elastyczności mięśni, czyli częste stosowanie ćwiczeń rozciągających,
- częstsze pływanie oraz szybkie spacerowanie,
- unikanie sytuacji, w których może dojść do wychłodzenia ciała,
- wprowadzenie zasad zdrowej diety, która ma zapobiegać otyłości,
- regularne badania kontrolne,
- zainwestowanie w odpowiedni do sylwetki materac do spania,
- unikanie szybkich ruchów skrętnych oraz schylania się na prostych nogach – zwłaszcza z obciążeniem.
FAQ:
1. Czy zespół korzeniowy jest uleczalny?
Dolegliwościom bólowym można zapobiec poprzez stosowanie leków rozluźniających oraz przeciwbólowych na receptę.
2. Czy skurcze kończyny dolnej mają związek z zapaleniem korzeni nerwowych?
Zespół korzeniowy może dawać wiele objawów – skurcze, uczucie drętwienia oraz brak czucia w kończynach dolnych jest jednym z nich. Aby jednak mieć pewność co do diagnozy, warto udać się do lekarza.
3. W jaki sposób zapobiec rozwojowi zespołu korzeniowego?
Ogromne znaczenie ma aktywność fizyczna. Nawet niewielkie ćwiczenia mogą pomóc utrzymać prawidłową postawę ciała, a także wzmocnić cały szkielet kostno-mięśniowy.